Polscy przedsiębiorcy zgromadzili w bankach olbrzymie oszczędności - 183 miliardy złotych. Z tego pięć miliardów wpłacili zaledwie w ciągu ostatnich trzech miesięcy.Czy decyzja Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych o 0,25 punktu procentowego zachęci firmy do zaciągania tańszych kredytów i wykorzystywania marnie oprocentowanych oszczędności? Eksperci są zgodni: tak się nie stanie. - _ Obniżek nie wystarczy by zachęcić przedsiębiorców do inwestowania. Nawet gdyby stopy procentowe spadły do dwóch procent _ - uważa Mateusz Szczurek, główny ekonomista ING Banku Śląskiego.
Niskie stopy nie rozruszają gospodarki. Powód jest prosty. Nawet jeśli przedsiębiorcy zdecydowaliby się zainwestować pieniądze, to nie mieliby gdzie sprzedać towaru. - _ Najpierw musi zacząć rosnąć konsumpcja _ - tłumaczy Jeremi Mordasewicz, ekspert PKPP _ Lewiatan _. - _ Jeśli chcemy szybko rozruszać gospodarkę, to musimy znacząco też zwiększyć sprzedaż towarów i usług. Najlepiej na rynki pozaeuropejskie, takie jak Rosja, Turcja, Azerbejdżan czy Rosja _.
Firmy planując inwestycje kierują się prognozami, jak w długim okresie będzie się kształtowało zapotrzebowanie na ich towary lub usługi. - _ Nawet jeśli popyt rośnie dziś, to nie znaczy, że będzie rósł jutro. Dlatego planując inwestycję, nikt nie bierze pod uwagę prognoz krótkoterminowych _ - wyjaśnia Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek, członkini Rady Gospodarczej doradzającej premierowi. Tymczasem popyt w Polsce i Europie nieustannie spada. Świadczą o tym między innymi nieustannie obcinane prognozy PKB dla wielu krajów unijnych.
PKB wybranych krajów Europy | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Źródło Eurostat | ||||||||
Kraj/Rok | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 |
Unia Europejska | 3,2 | 0,3 | -4,3 | 2,1 | 1,6 | -0,3 | 0,1 | 1,6 |
Czechy | 5,7 | 3,1 | -4,5 | 2,5 | 1,9 | -1,3 | 0 | 1,9 |
Francja | 2,3 | -0,1 | -3,1 | 1,7 | 1,7 | 0 | 0,1 | 1,2 |
Grecja | 3,5 | -0,2 | -3,1 | -4,9 | -7,1 | -6,4 | -4,4 | 0,6 |
Holandia | 3,9 | 1,8 | -3,7 | 1,6 | 1 | -1 | -0,6 | 1,1 |
Hiszpania | 3,5 | 0,9 | -3,7 | -0,3 | 0,4 | -1,4 | -1,4 | 0,8 |
Niemcy | 3,3 | 1,1 | -5,1 | 4,2 | 3 | 0,7 | 0,5 | 2 |
Polska | 6,8 | 5,1 | 1,6 | 3,9 | 4,5 | 1,9 | 1,2 | 2,2 |
Wielka Brytania | 3,6 | -1 | -4 | 1,8 | 1 | 0,3 | 0,9 | 1,9 |
Przedsiębiorcy muszą mieć przekonanie, że inwestycja im się zwróci. Dopiero wtedy są skłonni zastanowić się nad zaciągnięciem kredytu. - _ Nigdy nie działają na zasadzie: hurra, jest tani kredyt. Weźmy go, a później pomyślimy co z nim zrobić _ - dodaje Starczewska-Krzysztoszek.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/113/m268657.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/raporty/artykul/kryzys;w;europie;wiemy;kiedy;sie;skonczy,70,0,1295174.html) *Wiemy, kiedy skończy się kryzys w Europie * Bezrobocie spadnie, zmniejszą się deficyty, PKB wystrzeli w górę. To wcale nie żarty. Przed przedsiębiorcami zatem długa droga, bo nic nie wskazuje, żeby popyt wśród Polaków miał w najbliższym czasie się zwiększyć. - _ Mówiło się, że II połowa roku będzie przełomowa i że gospodarka w końcu ruszy. Dziś te terminy przesuwa się na początek 2014 roku, ale to także nic pewnego _ - uważa Jeremi Mordasewicz.
- _ Kwietniowy wskaźnik PMI dotyczący przemysłu faktycznie nie zapowiada, by druga połowa była tak silna by aktywizować popyt, a tym samym pobudzić przedsiębiorców do inwestowania _ - tłumaczy członkini Rady Gospodarczej.
Aby odwrócić ten niekorzystny trend Komisja Nadzoru Finansowego zaczęła przeobrażenie rekomendacji T. Ma to sprawić, że indywidualnym gospodarstwom domowym będzie łatwiej zaciągnąć kredyt konsumpcyjny lub hipoteczny. Zdaniem Jeremiego Mordasewicza, tak się jednak nie stanie: _ Najpierw musimy przestać mówić o kryzysie, bo dziś ludzie dalej się go boją, co powoduje, że oszczędności wolą trzymać na czarną godzinę. Nie tworzyć nowych zobowiązań _.
Narzekanie nam nie służy- _ W USA jest kompletnie inaczej. Właśnie stamtąd wróciłem. Galerie handlowe są pełne, w restauracjach nie ma miejsca. A u nas? Włączę telewizor - narzekanie. Czytam gazetę - biadolenie. Ciągły pesymizm. Nie ma mowy, żeby nastąpił ruch na rynku, jeśli ludzie nie kupują _ - twierdzi Zbigniew Grycan, właściciel firmy _ Grycan - lody od pokoleń _. Wtóruje mu Mateusz Szczurek z ING. - _ Gospodarstwa domowe cały czas oszczędzają i wcale nie jest pewne, kiedy to się zmieni. Tym samym nie wiemy, kiedy firmy zaczną inwestować i zatrudniać ludzi. Rządzą tym te same mechanizmy _ - wyjaśnia.
Perspektyw, by w najbliższym czasie sytuacja na rynku pracy się poprawiła, nie ma. Według najnowszych danych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, bezrobocie wynosi 14 proc., a wśród młodych Polaków, którzy nie przekroczyli jeszcze 25 roku życia - prawie 30. - _ Na razie nie będziemy jednak obserwować dalszego wzrostu. Może ono nawet zmaleć w ciągu najbliższych trzech miesięcy, ale minimalnie _ - prognozuje Mordasewicz. To nie napawa optymizmem zwłaszcza, że w Europie także panuje zastój.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/24/m259864.jpg ) ] (http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/stopa;bezrobocia;w;polsce;w;kwietniu;wyniosla;14;procent,50,0,1302578.html) *Bezrobocie w Polsce spada. Już "tylko" 14 procent * Problem w tym, że nowych pracujących nie przybywa.
EBC, podobnie jak RPP w Polsce, także obniżył stopy procentowe do historycznie niskich poziomów. Wynoszą one teraz pół procent. Zaraz po tej decyzji posypały się negatywne komentarze niemieckiej prasy. Sueddeutsche Zeitung pisała na przykład, że stopy dziś i tak już są tak niskie, że dalsze ich obcinanie nie ma szans odbić się na pozytywnie na gospodarce w eurolandzie. A to właśnie na dobre informacje z tych rynków Polska czeka najbardziej.
- _ Ogromnym znakiem zapytania jest ciągle eksport naszych półproduktów do Niemiec. Nasz główny odbiorca musi zwiększyć najpierw własną sprzedaż na rynkach trzecich, żeby w dłuższej perspektywie przełożyło się to także na wzrost przychodów naszych producentów _ - wyjaśnia Mordasewicz.
Firmy ruszą lokaty?
Według danych Narodowego Banku Polskiego zaledwie w ciągu ostatnich trzech miesięcy firmy wpłaciły do banków 5 miliardów złotych. W tym samym czasie zaciągnęły kredyty tylko na 1,5 miliarda złotych.
Zdaniem Małgorzaty Starczewskiej-Krzysztoszek, decyzja RPP nie zachęci polskich firm do wycofywania oszczędności. Raz, że nie ma to sensu, bo z pieniędzmi nie ma co robić aż do momentu, gdy zwiększy się konsumpcja, a dwa, że tak naprawdę wciąż opłaca się trzymać pieniądze w banku. Inflacja spada szybciej niż oprocentowanie lokat, a więc realnie zysk z nich jest dziś największy i są one najbardziej opłacalne od 2009 roku. - _ W stosunku do Europy wciąż wypadamy bardzo dobrze. Rzadko gdzie udaje się dziś zarobić na lokatach dwa procent. Częściej przynoszą one straty _ - twierdzi członkini Rady Gospodarczej.
Czytaj więcej [ ( http://static1.money.pl/i/h/130/m269698.jpg ) ] (http://www.money.pl/banki/raporty/artykul/lokata;na;3;procent;to;wbrew;pozorom;swietna;oferta,107,0,1302123.html) *Lokata na 3 procent. To wbrew pozorom świetna oferta * To paradoks, że tak niskie oprocentowanie lokat daje najwyższy zysk od lat. Do tych opinii na razie nie odnosi się sama RPP. Jak poinformował nas jej członek profesor Jan Winiecki, na razie nie wolno nikomu z rady wypowiadać się na temat ostatniej decyzji.
Ekonomiści szacują natomiast, że stopy procentowe w Polsce będą nadal spadać. Mateusz Szczurek prognozuje, że do lipca spadną do rekordowo niskiego poziomu 2,5 proc. - _ Podejrzewam, że w okolicach października możemy przeżyć jeszcze większy szok, a stopy spadną nawet do dwóch procent _ - prognozuje analityk ING. Jego tezę potwierdza także Ignacy Morawski, główny analityk Banku Polskiej Przedsiębiorczości. - _ Stopy na pewno spadną do 2,5 procent. Może to sprawić, że w drugiej połowie roku przedsiębiorcy w końcu ruszą pieniądze z lokat i zaczną inwestować _.
- _ Nie wykluczam takiej możliwości, ale to nie oznacza, że Rada w jakikolwiek sposób sugeruje, że taka kolej rzeczy jest wysoce prawdopodobna. Za miesiąc zarówno obniżka, jak i utrzymanie stóp, są tak samo prawdopodobne _ - mówił na ten temat szef NBP Marek Belka na konferencji prasowej, tuż po ostatnim posiedzeniu RPP.
Zdaniem Jeremiego Mordasewicza, jeśli chcielibyśmy szybko pobudzić naszą gospodarkę, powinniśmy zacząć rozglądać się w innych kierunkach świata niż wyłącznie Unia Europejska. - _ Klimat do sprzedaży czegokolwiek do Europy jest kiepski. Dlatego trzeba nam szybciej przestawić się na rynki pozaeuropejskie, takie jak kraje arabskie, Kazachstan, Afryka północna, Turcja, Azerbejdżan. Inaczej ożywienie nastąpi dopiero, gdy nastąpi ożywienie na polskim rynku wewnętrznym, albo na rynku europejskim _ - przewiduje Mordasewicz. - _ Nasze budownictwo mogłoby spróbować rozwijać się na rynku rosyjskim _.
Znacznie bardziej optymistyczny jest natomiast Zbigniew Grycan. Choć jego zdaniem nie ma szans, by polska gospodarka ruszyła jeszcze w tym roku, to ma nadzieję, że w 2014 będzie już lepiej.
Czytaj więcej w Money.pl | |
---|---|
Rada Polityki Pieniężnej obetnie stopy procentowe? Sprawdź, jakiej decyzji oczekują ekonomiści i jak może ona wpłynąć na działania banków. | |
"Stopy procentowe mogą jeszcze spaść" Główny ekonomista banku Nordea Piotr Bujak uważa, że za obniżką stóp przemawiają rozczarowujące dane z polskiej gospodarki. | |
Wbrew Rostowskiemu, to będzie ostatnia obniżka stóp procentowych? Będzie cięcie? Tym razem analitycy są podzieleni. |